Yiyecek ve içeceklere Vibrio cholerae bakterisinin bulaşması sonucu yayılan bir hastalık türü olan kolera, şiddetli ishale neden olan, vücutta su kaybına neden olan ve istendiğinde ölüm riski taşıyan tehlikeli hastalıkların başında geliyor. tedavi edilmeden bırakıldı.
KOLERA HASTALIĞI NEDİR?
Kolera genellikle vücuda bakterilerle kontamine olmuş yiyecek ve içme suları yoluyla bulaşır. Kolera hastalığının en sık görüldüğü yerler; Savaşın, kıtlığın, kalabalığın ve saflığın kötü olduğu yerlerdir.
Doğal afetlerden etkilenen ve savaş halinde olan topluluklarda ve fakir kalabalık kümelerde kolayca yayılan, ölümcül etkilere neden olan kolera hastalığı, vibrio cholerae bakterisinin ince bağırsakta neden olduğu bir enfeksiyondur. Vibrio cholerae, ince bağırsakta enterioksin adı verilen zehirli bir protein salgılar. Enterioksin, ince bağırsak duvarındaki epitel hücrelerinden adenil sikloz adı verilen bir enzimin üretilmesine neden olur. Bu enzim sikloz endorosin, 3,5 monofosfat üretimini artırarak vücut sıvısının boşluğa geçmesine neden olur. Vücuda alınan sıvı ve elektrolitler ince bağırsaklardan geri emilmeden atılır ve patojen bakterilerin vücuda alınmasından sonraki ilk 6-48 saat içinde önemli hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar.
KOLERA HASTALIĞININ BELİRTİLERİ
Kolera hastalığının ilk belirtisi şiddetli ishaldir. Çok sulu ve ağrısız olarak başlayan ishale kusma da eşlik ettiğinde koleradan şüphelenilebilir. Bu belirtilere ek olarak;
- Susuz kalmaya bağlı şok
- Karın ağrısı ve şişliği,
- Kusma ve ishal nedeniyle vücuttan elektrolitler de kaybedilir ve bunun sonucunda kas krampları gelişir.
- solunum yetmezliği ve morarma,
- Koleraya özgü ağız kuruluğu ve ses kısıklığı,
- Gözler çöker, karın çöker, cilt kırışır,
- Düşük tansiyon, yorgunluk, halsizlik ve inleme,
- nabız artışı,
- aşırı susuzluk
COLERA İNSANDAN İNSANA BULAŞABİLİR Mİ?
Kolera, kolera ajanlarının enfeksiyona neden olabilecek oranda ağız yoluyla yayılmasıyla bulaşabilir. Enfeksiyon genellikle dışkı ile karışan su kaynakları nedeniyle yaygındır. Bu suların içilmesi veya kontamine yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi ile bulaşma meydana gelir. Enfekte bireylerin kirli elleriyle temas ettikleri besinler de hastalığı yayma riski taşır. Kolera’nın kişiden kişiye doğrudan temas yoluyla bulaşması mümkündür.
Kuluçka süresi 1-2 saatten beş güne kadar uzatılabilir. Ancak genellikle 2-3 gün sürer. Dışkıda bu bakteri bulunduğu sürece bulaşma devam edecektir. İyileştikten sonra birkaç güne kadar dışkıda aktif olabilir. Bazı durumlarda, taşıyıcı annelik aylarca sürer. Güçlü ve aktif antibiyotikler bulaşma süresini kısaltmaya yardımcı olur.
Ülkemiz ve bölgemiz de kolera virüsü salgınından zamanında etkilenmiştir. 1831, 1855, 1865, 1892, 1915, 1960, 1970 ve 1994 yıllarında Türkiye’nin çeşitli yerlerinde kolera salgınları görüldü. Bu salgınların bazılarında, örneğin 1831 ve 1835 salgınlarında binlerce insan öldü.
KOLERA NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Kolera teşhisi konur konmaz hemen tedaviye başlanması gerekir. Çünkü dehidrasyona bağlı olarak kısa sürede ölüm gerçekleşebilir. Hastalığın tedavisinde birincil amaç hastanın kaybettiği sıvıyı vücuda geri kazandırmaktır. Kolera enfeksiyonu sırasında kaybedilen sıvı ve elektrolitleri yenilemek için bir tedavi uygulanır. Bu tedavi, sıvıların ve elektrolitlerin intravenöz (intravenöz) uygulamasıyla yapılır.
Kolera tedavisinde serum tedavisinin yanı sıra çeşitli antibiyotikler de yer almaktadır. Artık kalıcı dişlerinin tamamını çekmemiş çocukların tedavisinde antibakteriyel ilaçlar tercih edilmemektedir. Bunun nedeni ise bu ilaçların henüz oluşmamış dişlerde oluşturabileceği yan etki riskidir.
KOLERA HASTALIĞINDAN KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
Temiz suya sahip olmak, kişisel refah için temel bir gerekliliktir. Kolera enfeksiyonunun ana kaynağı kirli sudur. Bu nedenle yemek hazırlama ve banyoda kullanılan tüm suların ve içme sularının temiz olması çok önemlidir.
- İçme ve kullanma suyu olarak klorlu şebeke suyu tercih edilmeli, kaynağı bilinmeyen ve klorsuz sulara karşı önlem alınmalı ancak zorunlu hallerde 10 dakika kaynatıldıktan sonra kullanılmalıdır.
- Kişisel hijyen kurallarına uyulmalıdır.
- Yemek yemeden önce ve sonra, tuvaletten önce ve sonra, mama hazırlamadan önce ve sonra, bebeğin altını değiştirmeden önce ve sonra, bebekleri beslemeden önce ve sonra, dışarıdan gelirken eller bol temiz su ve sabunla yıkanmalıdır.
- Genel alanlarda tuvalet temizliği ve hijyeni, kapı kolları ve musluk temizliği çamaşır suyu ile seyreltilmiş su ile dezenfekte edilmelidir.
- Kolera riski olan bölgelere seyahat edecek kişiler, kaynağını bilmedikleri suları ve açık havada satılan gıdaları tüketmemeye özen göstermelidir.
- Kolera görülen bölgede özellikle ham deniz ürünleri yenmemelidir. Deniz ürünleri ve yiyecekler en az 70 derecede pişirilmelidir.
- Kolera hastasının dışkısı, kusmuğu ve hastaların kullandığı eşyalarla kontamine olmuş yüzeyler dezenfekte edilmelidir.
- Karasinek gibi hastalığın yayılmasında değerli rol oynayan vektörlere ve zararlılara karşı önlem alınmalıdır.
Bireyler için kolera riskini azaltmanın en temel ve etkili yolu; Hijyenik gıda ve saf su tüketimine özen gösterilmekte, insan atıkları aslına uygun olarak bertaraf edilmektedir.
